ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΟΤΕ

ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΡΘΡΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΙ ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΜΑΙΟΥ

Οι τηλεπικοινωνίες δεν είναι ένα απλό προϊόν για το οποίο ισχύουν οι απλοί κανόνες της αγοράς. Όμως, ούτε το μοντέλο της διοίκησης από το κράτος σα μοναδικό μέτοχο θεωρείται πετυχημένο. Από το 1996 και μετά λοιπόν, και κάτω από την πίεση της επερχόμενης απελευθέρωσης της αγοράς των τηλεπικονωνιών, δοκιμάστηκε και στην Ελλάδα ένα άλλο μοντέλο. Με την είσοδο του ΟΤΕ στο χρηματιστήριο και μέσω μετοχοποιήσεων, ο οργανισμός αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε σε μια από της πιο δυναμικές ελληνικές επιχειρήσεις λειτουργώντας επιτέλους σαν επιχείρηση και όχι σαν υπηρεσία, παραμένοντας όμως κάτω από τον έλεγχο του δημοσίου. Απέκτησε δηλαδή ευελιξία χωρίς όμως να χάσει τον προσανατολισμό της κοινής ωφέλειας. Άλλωστε, η νομοθεσία όταν το ΠΑΣΟΚ παρέδωσε την κυβέρνηση όριζε ότι το ποσοστό του δημοσίου στον ΟΤΕ δε θα μπορεί να πέσει κάτω από το 33%.

Τα τελευταία χρόνια με την εξέλιξη των κινητών τηλεφώνων και κυρίως του διαδικτύου οι τηλεπικοινωνίες έχουν εξελιχθεί σε έναν ακόμα πιο κρίσιμο τομέα με πολλές ιδιαιτερότητες. Για αυτό κάθε κίνηση σχετικά με τη διαχείριση ή τη ρύθμισή τους θα πρέπει να είναι ώριμη, καλά μελετημένη, διαφανής και σε συναίνεση με την κοινωνία. Είναι προφανές ότι καμία από αυτές τις προϋποθέσεις δεν ισχύει στις κινήσεις της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια.

Σήμερα, η κυβέρνηση επιχειρεί να εκχωρήσει τη διοίκηση του ΟΤΕ σε έναν ανταγωνιστή. Σε μια επιχείρηση γερμανικών συμφερόντων στην οποία μάλιστα βασικός μέτοχος, και εδώ βρίσκεται η ειρωνεία, είναι το γερμανικό δημόσιο. Ο ΟΤΕ λοιπόν από παράδειγμα «εθνικού πρωταθλητή» κινδυνεύει να μετατραπεί σε μία από τις πολλές θυγατρικές μιας επιχείρησης σε πτώση. Γιατί είναι γνωστό ότι η μετοχή της Deutsche Telecom έχει χάσει μεγάλο μέρος της αξίας της το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ο λόγος για τον οποίο επιθυμεί να εξαγοράσει τον ΟΤΕ είναι για να βάλει φρένο σε αυτή την πτώση. Εξάλλου δε φαίνεται να την ενδιαφέρει τόσο η ελληνική αγορά, αφού έχει μάλλον μικρά περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης. Αυτό που την ενδιαφέρει είναι οι ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στις οποίες ο ΟΤΕ έχει σημαντική παρουσία και οι οποίες παρουσιάζουν μεγαλύτερα περιθώρια κερδοφόρων επενδύσεων.

Ας πάρουμε όμως τα ζητήματα ένα ένα. Η επικοινωνία αποτελεί βασικό αγαθό για το σύγχρονο άνθρωπο. Είτε ζει σε μια μεγαλούπολη είτε σε ένα απομακρυσμένο χωριό ή νησί το τηλέφωνο αποτελεί το βασικό εργαλείο επικοινωνίας. Ο ΟΤΕ διαθέτει ένα εκτεταμμένο δίκτυο που φτάνει όπου στην Ελλάδα υπάρχουν άνθρωποι. Το δίκτυο αυτό δημιουργήθηκε χάρη στους φόρους γενιών Ελλήνων για να καλύπτει τις ανάγκες τους πέρα και πάνω από τα κέρδη, αφού πέντε συνδέσεις σε ένα νησάκι ή σε ένα ορεινό χωριό δεν πρόκειται ποτέ να αποσβέσουν την επένδυση επέκτασης του δικτύου ως εκεί. Και ο μέσος συνδρομητής ενός αστικού κέντρου όμως μάλλον δε θα βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής της νέας διοίκησης, που έρχεται με σκοπό να κερδίσει και όχι να εξυπηρετήσει. Εκχωρώντας τον ΟΤΕ η κυβέρνηση εκχωρεί το δικαίωμα στην επικοινωνία αυτών των πολιτών.

Πέρα όμως από δικαίωμα οι επικοινωνίες αποτελούν για τους περισσότερους βασικό εργαλείο στη δουλειά τους. Ο νέος σύγχρονος ΟΤΕ αποτέλεσε τα τελευταία χρόνια βασικό μοχλό ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα να έχει τη βάση του εδώ ένας όμιλος του μεγέθους του ΟΤΕ. Εισάγει και δημιουργεί τεχνογνωσία και προσφέρει καλές θέσεις εργασίας σε στελέχη και επιστήμονες. Μια πολυεθνική όμως με έδρα τη Γερμανία μπορεί να αποφασίσει ότι τη συμφέρει να μετακινήσει θέσεις από την Ελλάδα στη Ρουμανία. Τέτοιου είδους πολιτικές είναι που αναγκάζουν το καλύτερο ελληνικό στελεχιακό και επιστημονικό προσωπικό να ξενιτεύεται ή ακόμη χειρότερα να μένει άνεργο.

Επιπλέον, για μια χώρα με τα εξωτερικά προβλήματα της Ελλάδας, οι τηλεπικοινωνίες έχουν και μια άλλη κρίσιμη συμμετοχή στα θέματα εθνικής ασφάλειας. Για παράδειγμα, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις χρησιμοποιούν το δορυφόρο Hellas Sat που ανήκει σε θυγατρική του ΟΤΕ. Τι θα γίνει αν αυτός ο δορυφόρος σταματήσει να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του δημοσίου; Θα σταματήσουν να λειτουργούν τα συστήματα που τον χρειάζονται, ή θα πρέπει όπως πλέον φημολογείται η Ελλάδα να χρηματοδοτήσει ένα μίνι ΟΤΕ μόνο για τις ένοπλες δυνάμεις ξοδεύοντας πάλι εκατομμύρια που δε θα γυρίσουν ποτέ;

Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε τι σημαίνει ο ΟΤΕ για την Ελλάδα σε σχέση με τη Βαλκανική. Ο όμιλος του ΟΤΕ έχει κάνει μεγάλες επενδύσεις εκτός συνόρων προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Είναι σημαντικό να υπάρχουν ελληνικά οικονομικά συμφέροντα στα Βαλκάνια αν θέλουμε να υπάρχει και ελληνική επιρροή. Η κυβέρνηση βαυκαλίζεται ότι η χώρα αποτελεί κυρίαρχο παίκτη στα Βαλκάνια και την ίδια στιγμή υποχωρεί από τα συμφέροντά της στην περιοχή και τα εκχωρεί στο γερμανικό κράτος. Είναι άλλο ένα παράδειγμα της επιστροφής από την ισχυρή Ελλάδα που εξαπλωνόταν στη μίζερη που αποτελεί μαγαζάκι ξένων συμφερόντων.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δε δικαιούται να παρουσιάζεται ως μεγάλος μεταρρυθμιστής και να καυχιέται ότι προωθεί την πολιτική των αποκρατικοποιήσεων. Στην ουσία, αν πετύχουν τη συμφωνία, ο ΟΤΕ θα παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο. Απλά το κράτος θα είναι πλέον το γερμανικό. Εξάλλου δεν είναι δύσκολο να πουλήσεις μία κερδοφόρα επιχείρηση σε άνοδο. Αυτό που είναι δύσκολο είναι να μετατρέψεις μια ζημιογόνα επιχείρηση σε κερδοφόρα. Και όσον αφορά τον ΟΤΕ αυτό το πέτυχαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ με τη στρατηγική των «εθνικών πρωταθλητών» και ο μόχθος των εργαζομένων του.